«Σε όλα τα θρησκεύματα υπάρχουν σπέρματα σεβασμού προς τους άλλους ανθρώπους. Αυτό δεν σημαίνει βεβαίως ότι κατά τη διεξαγωγή των διαλόγων αυτών θα σιγήσουμε για τις ιδιαιτερότητες της θρησκευτικής μας πίστεως και ότι θα αρνηθούμε την ταυτότητά μας. Άλλο όμως το να προβάλλουμε τις αλήθειες στις οποίες στηρίζεται η ζωή μας και άλλο το να είμαστε επιθετικοί διαστρεβλώνοντας τις απόψεις των διπλανών μας και καλλιεργώντας καχυποψία και εχθρότητα. Το ζητούμενο παραμένει πώς, μένοντας πιστοί και ακόμη αντλώντας έμπνευση από τις θρησκευτικές πεποιθήσεις μας, θα εργασθούμε για μία κοινωνία δικαιοσύνης και ειρήνης».

Αναστάσιος, αρχιεπίσκοπος Αλβανίας

Ο θεός μιλάει αδιακρίτως σε όλους τους λαούς και δίνει σε όλους τους ανθρώπους τη δυνατότητα να τον γνωρίσουν. Όποιος ακολουθεί το νόμο της καρδιάς του πράττει θεάρεστα. Οι άλλοι νόμοι, σε κάθε θρησκεία, είναι είτε ανθρώπινοι είτε κυριολεκτικά εκ του πονηρού…

Στον Λόρμπερ λέγεται: «(Όλες οι άλλες θρησκείες) πόσο διαφέρουν από τη θ ρ η σ κ ε ί α που έδωσα από τον ύψιστο Ουρανό μόνο στα παιδιά Μου κι ωστόσο και σε αυτές επίσης κυριαρχεί, μολονότι κρυμμένο πάρα πολύ πιο βαθιά, το ίδιο Πνεύμα του Θεού». (ΜΕΙ Ι 134, 17)

Και πάλι στον Λόρμπερ στο Μεγάλο Ευαγγέλιο του Ιωάννη ένας μαθητής του Ναζωραίου παρατηρεί ότι, δεδομένων των εμποδίων που θα συναντά η χριστική διδασκαλία στη διάδοση και στην αποδοχή της από τους ανθρώπους, «ούτε οι μισοί από αυτούς δεν θα λιάζονται από το φως της ακόμη και μετά από 2000 χρόνια». Σε αυτό ο Ιησούς απαντά : «Κατά βάθος δεν έχεις άδικο. Ωστόσο αυτό δεν είναι τόσο σημαντικό όσο νομίζεις. Γιατί εκείνο που έχει κυρίως εδώ σημασία δεν είναι να υπάρξει μία οικουμενική αποδοχή της διδασκαλίας Μου σε αυτήν τη Γη. Εκείνο που προέχει πολύ περισσότερο είναι να στηθεί επιτέλους μ ί α γ έ φ υ ρ α μέσω του Λόγου και της διδασκαλίας Μου ανάμεσα σε αυτόν τον υλικό κόσμο και στον πνευματικό, του οποίου τα αιώνια πεδία βρίσκονται πέρα από τον τάφο. Όποιος ενστερνιστεί τη διδασκαλία Μου με πλήρη συνέπεια σε αυτόν τον κόσμο, θα διαβεί ήδη εν σώματι τούτη τη γέφυρα. Όποιος όμως δεν θα την αποδεχθεί παρά χλιαρά, αποσπασματικά ή και καθόλου, θα φτάσει στον άλλον κόσμο μέσα σε βαθύ σκοτάδι και θα δυσκολευτεί πολύ να την βρει. Όσο για εκείνους που δεν θα έχουν τη δυνατότητα να μάθουν εδώ κάτι για τη διδασκαλία Μου, στον άλλον κόσμο θα τους δοθούν καθοδηγητές που θα τους οδηγήσουν στη γέφυρα αυτή. Εάν ακολουθήσουν τους οδηγούς τους, θα περάσουν πάνω από αυτήν τη γέφυρα στην αληθινή αιώνια ζωή. Εάν όμως επιμείνουν πεισματικά στη δική τους την πίστη, τότε θα κριθούν με βάση την πορεία τους στη ζωή. Έτσι θα κριθούν απλώς σαν πλάσματα του Θεού και δεν θα αποκτήσουν ποτέ την πατρότητά του, ώστε να γίνουν αληθινά παιδιά του». (ΜΕΙ Ι 42,9-12)

Το ίδιο αλλά με το δικό του χαρακτηριστικό τρόπο εκφράζει και ο Σβέντενμποργκ στο σύγγραμμά του Περί Ουρανού: «Οι άνθρωποι εκείνοι που γνωρίζουν τι συγκροτεί τον ουρανό μέσα στον άνθρωπο μπορούν να γνωρίσουν ότι οι Ειδωλολάτρες σώζονται ακριβώς όπως και οι Χριστιανοί. Γιατί ο ουρανός είναι μέσα στον άνθρωπο, και οι άνθρωποι που έχουν τον ουρανό μέσα τους, φτάνουν στον ουρανό. Ο ουρανός μέσα στον άνθρωπο σημαίνει ότι αυτοί αναγνωρίζουν το θείο και καθοδηγούνται από το θείο.

Οι άνθρωποι που έχουν μία συναισθηματική ροπή για αυτό που είναι καλό εξαιτίας αυτού που είναι θείο, αγαπούν το θείο-Αληθινό, γιατί το καλό και το αληθινό αγαπούν το ένα το άλλο και θέλουν να ενωθούν μεταξύ τους. Οι ειδωλολάτρες, συνεπώς, παρόλο που δεν μετέχουν στη γνήσια αλήθεια στον κόσμο, τελικά την αποδέχονται πραγματικά στην άλλη ζωή εξαιτίας της αγάπης τους.

… Είναι ένα θέμα που αφορά τη θεία Αλήθεια, το ότι δεν υπάρχει καμία σωτηρία χωριστά από τον Κύριο, αλλά αυτό θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι σημαίνει πως δεν υπάρχει καμία σωτηρία παρά μόνο από τον Κύριο». (36, 319-321)

Ασφαλώς δεν ήταν από φανατισμό ή στενότητα πνεύματος που ένας φωτισμένος μύστης όπως ο Παύλος έγραφε στους Κορίνθιους : «Το μήνυμά μας για τη σωτηρία φαίνεται κρυμμένο μόνο σε εκείνους που οδεύουν προς το χαμό τους. Ο Θεός αυτού του αιώνα τύφλωσε τη σκέψη των άπιστων αυτών ώστε να μην μπορούν να δουν το φως που απαυγάζει από το ευαγγέλιο αποκαλύπτοντας τη δόξα του Χριστού, ο οποίος είναι εικόνα του Θεού». (Προς Κορίνθιους Β΄ 4, 3-4)

Γιατί εκτός από τη θεία, υπάρχει και μία αντίθεη δύναμη που επιχειρεί αδιάκοπα να αποπροσανατολίσει τους ανθρώπους για να τους εμποδίσει να επι-κοινωνήσουν με την πρώτη. Αυτή η δύναμη δεν είναι μία αφηρημένη αρχή, ούτε ένας συμβολισμός, ούτε μία μυστικιστική ιδέα. Αν ο διάβολος δεν ήταν μία πολύ συγκεκριμένη, προσωπική οντότητα, δεν θα έγραφε ο Ιωάννης στην Αποκάλυψή του ότι κι ο Σατανάς θα πληρώσει στο τέλος των καιρών για την παραπλάνηση των ανθρώπων (20,7-10).^* Βέβαια το έργο του Ιησού Χριστού, για όποιον τον αναγνωρίζει συνειδητά, εξουδετέρωσε την εξουσία αυτής της κακής οντότητας και έτσι ο συνειδητός χριστιανός δεν κινδυνεύει να πάρει οριστικά λάθος δρόμο. Κίνδυνο διατρέχουν οι χλιαροί, οι αδιάφοροι αλλά και οι υπερβολικά καλοπροαίρετοι, αφελείς και εύπιστοι που εθελοτυφλούν. Γιατί όπως οι ταλαντούχοι αντιγραφείς γνωστών έργων τέχνης, έτσι και ο διάβολος πετυχαίνει να αντιγράφει τέλεια την αλήθεια, ενώ συγχρόνως την υποσκάπτει με τα ψέμματά του, έτσι που είναι δύσκολο το απαίδευτο μάτι να διακρίνει τη διαφορά μεταξύ αυθεντικού και απομίμησης.

Αν δούμε με κριτική απόσταση τα νεοτερικά θρησκειοφιλοσοφικά ρεύματα στις ημέρες μας, θα διαπιστώσουμε συχνά ότι ο δεξιοτέχνης του ψέμματος έχει κατορθώσει άριστα να ανακατέψει αλήθεια και ψέμα σε ένα δυσεξακρίβωτο κράμα θρησκειών και φιλοσοφιών.

Αλήθειες υπάρχουν παντού, σε όλες τις πίστεις, όμως τις πιο πολλές φορές είναι διάτρητες με πλάνες. Για να αποφύγει κανείς αυτές τις πλάνες – ή για να ξεφύγει από αυτές – χρειάζεται κριτικός νους και προσευχή για φώτιση. Γι’ αυτό παραινούσε ο Παύλος : «Προσέχετε καλά, μην σας εξαπατήσει κανείς με τους απατηλούς και κούφιους συλλογισμούς της ανθρώπινης σοφίας, που στηρίζονται σε ανθρώπινες παραδόσεις και στην πίστη προς τα στοιχεία του κόσμου και όχι στη διδασκαλία του Χριστού. Γιατί μόνο στον Χριστό κατοικεί σωματικά όλη η θεότητα. Μόνο αυτός μπορεί να μας δώσει την πληρότητα της ζωής, αυτός που είναι κύριος κάθε αρχής και εξουσίας». (Προς Κολοσ. 2,8-10)

Και με τα λόγια του Πασκάλ : «Χωρίς τον Ιησού Χριστό ο άνθρωπος είναι αναγκασμένος να ζει μέσα στη δυστυχία, υπόδουλος των αδυναμιών του∙ με τον Ιησού Χριστό ξεφεύγει από την αμαρτία και από τη δυστυχία. Οτιδήποτε καλό έχουμε και η ευτυχία μας είναι μέσα σε αυτόν. Έξω από τον Ιησού Χριστό υπάρχει μόνο αδυναμία, δυστυχία, πλάνη, σκοτάδι, θάνατος, απόγνωση».